Slavko Perović:” Zna se – u kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, docnijoj kraljevini Jugoslaviji, Crnogorci postojali – nijesu, bili su z a b r a nj e n i !”

Izvor: Blog Slavka Perovica

Upravo sam završio čitanje  „Putopisne proze“ dr Lazara Tomanovića koju je, u biblioteci „Zavičajna riznica“ 2007-me godine,  objavila  „Gracka biblioteka i čitaonica Herceg – Novi. Tomanović je bio značajna ličnost u knjaževini i kraljevini Crnoj Gori, neobično darovit, ali i izraziti, i sofisticirani velikosrbin. U tom smislu su njegovi putopisi  prvorazredno svjedočanstvo o ondašnjoj Crnoj Gori, ali i jedan od krunskih dokumenata koji pokazuju i dokazuju kako, i kojim načinom je Crna Gora postajala plijenom velikosrpske zločinačke politike koja će, na kraju krajeva, kraljevinu Crnu Goru ubiti 1918-te, uništiti slavnu i jedinstvenu dinastiju Petrović -Njeguš,  Crnogorsku autokefalnu crkvu, crnogorsku naciju,crnogorsku vojsku, crnogorsku nošnju, crnogorski jezik, crnogorsku kulturu i ukrasti joj, više nego hiljadugodišnju  istoriju i teritoriju  države, proglašavjući ih srpskim! Na taj način ostvario se tajni velikosrpski plan izlaska Srbije na more, a krađom crnogorske istorije Srbija je pokušala  sakriti kobnu i sramotnu istinu o petstogodišnjem  robovanju pod Turcima. Osamnesta je, takođe, do neslućenih razmjera ubrzala asimilaciju Crnogoraca  –  proglašavanje Crnogoraca Srbima, i dovela do njihovog  potpunog nestajanja sa Zemljine kugle. Zna se – u kraljevini Srba, Hrvata i  Slovenaca, docnijoj kraljevini Jugoslaviji, Crnogorci postojali – nijesu, bili su z a b r a nj e n i!

Predgovor Tomanovićevoj knjizi napisao je izvjesni Goran Maksimović koji,  ne samo da nije pokušao ukazati na brojne Tomanovićeve velikosrpske falsifikate, nego ih je cjelovito podupro, i  tretirao kao istinite.

Lazar Tomanović je rođen 30 – og marta 1845 – te u Lepetanima – Boka Kotorska. Njegova porodica  potiče od čuvenih Tomanovića iz Cuca, njihov bratstvenik je bio i nenadmašni crnogorski junak Nikac od Rovina. Otac i đed su mu bili poznati pomorski kapetani. Majka mu je bila Ana Miletić iz Penuzice, kako se nekad zvao Prčanj (Ko li mu, i zašto, promijeni ime?) Tri razreda osnovne  Lazar završava u Lepetanima, a četvrti u manastiru Savina. Tu je primijećen od učitelja koji ga preporučuje vladici dalmatinskom Stefanu Kneževiću, pa  ga vladika usmjerava na dalje školovanje u “Srpskoj gimnaziji” i  “Pravoslavnoj bogosloviji” u Zadru. Do 1860-te Tomanović završava sedam razreda gimnazije i daje puni dorpinos osnivanju srpskog đačkog društva, i pokretanju lista  „Prvenac“. Takođe pristupa „Ujedinjenoj omladini srpskoj“ u Novom Sadu i šalje tekstove za list „Zastave“ sa, ka koje on tvrdio, „srpskog primorja“, Boke naravno. Takođe sarađuje i u novosadskom listu „Matica“. Od sekretara „Matice srpske“ Antonija Hadžića traži  da mu se izdejstvuje stipendija Save Tekelije, jer želi da gimnaziju završi u Novom Sadu, što mu polazi za rukom upisujući završni gimnazijski razred  u novosadskoj „Srpskoj gimnaziji“. Potom će studirati pravo u  Pešti, ali  pokreće i novinarsku djelatnost zalažući se za autonomiju Boke u okviru austrijskog carstva. Studije prava je nastavio u Gracu i tada će dobiti materijalnu pomoć od knjaza Nikole. U Gracu diplomira i odmah (1873.g.) na Cetinju postaje sekretar Senata. Međutim, vraće  se ponovo u Grac đe i doktorira. Pisaće brojne članke u listovima  „Zastava“, „Narod“, „Pančevac“ i  „Srpsko-dalmatinski magazin“ . Bio je i aktivni član srpskih društava  „Preodnica“ i „Srbadija“. Postaje osnivač i prvi predsjednik srpskog udruženja „Biokovo“ te postaje prepoznatljiv kao borac za očuvanje srpskog imena   na obalama Jadrana. Postaje prijatelj Sima Matavulja, ali i Pavla Apolonovića Rovinskog.

Nakon Graca vraća se u Kotor đe provodi dvije godine u sudskoj praksi. U Veljem ratu Crne Gore protiv Turske (1876-1878)   postaje crnogorski dobrovoljac i boravi na Cetinju kao urednik „Glasa Crnogorca“. Takođe, postaće srpski predstavnik u zadarskom  Dalmatinskom saboru(skupštini).

Godine 1877-me vjenčaće se, u manastiru Topla, sa uglednom,  prelijepom, i obrazovanom Petroslavom Radulović. Međutim, Petroslava iznenada umire,  samo tri godine kasnije.

1880-te osniva srpski poslanički klub i pokreće  „Srpski list“ u Zadru, ali će sve do 1888-me raditi u Herceg – Novom kao advokatski pripravnik. Ne mogavši da od austrijskih vlasti dobije dozvolu za otvaranje sopstvene advokatske kancelarije, Tomanović prelazi u Crnu Goru, ponovo postaje sekretar Senata, a na Cetinju prijateljuje sa Lazom Kostićem i  Simom Matavuljem. Pokreće i uređuje časopis „Nova Zeta“. Naravno, cilj je jedan – povezivanje Crne Gore sa drugim, kako je Tomanović smatrao, djelovima „Srpstva“. Sa istim ciljem Tomanović uređuje „Grlicu“, a takođe i već spomenuti „Glas Crnogorca“. U isto vrijeme objaviće monografiju  „Petar II Petrović Njegoš kao vladalac“ koja će biti odmah nagrađena prvim stepenom ordena Sv. Save!

(Nastavak teksta čitajte OVDE)